موضوع تحقیق حاضر تفسیر فراتاریخی قرآن کریم است که با تأکید بر دیدگاه‌های علامه طباطبایی و آیت‌الله معرفت به انجام رسیده است. مسئله‌ی تحقیق این است که آیا می‌توان از قرآن تفسیری فراتاریخی به دست داد؟ فرضیه‌ی تحقیق آن است که در قرآن پاره‌ای از گزاره‌های حقیقی وجود دارد که به طور ذاتی عمومیت دارند و در عصر نزول ناظر به مصادیق آن عصر بودند و در اعصار دیگر قابل انطباق بر مصادیق دیگر می‌توانند باشند. نیز پاره‌ای از گزاره‌های قرآن خارجی‌اند و فقط ناظر به مصادیقی‌اند که در عصر نزول وجود داشتند؛ اما از چنین گزاره‌ها نیز می‌توان با الغای خصوصیت به گزاره‌های عام دست یافت که شامل مصادیق اعصار دیگر هم باشد. برخی از مهم‌ترین مبانی این تحقیق، جهان شمولی هدایت قرآن و برخورداری قرآن از بطون و همراهی قرآن با مقتضیات تمام اعصار بر اساس نظریه‌های نسخ‌های مشروط و تمهیدی آیت‌الله معرفت، و نیز عقلانیت حاکم بر آموزه‌های قرآنی است. در این تحقیق بیست نمونه از آیات قرآن که یا حاوی گزاره‌های حقیقی و بالذات عام‌اند و یا شامل گزاره‌های تاریخی‌اند ولی با الغای خصوصیت قابلیت تعمیم دارند، بررسی شده‌اند. آیه نفی حرج از جمله آیات بالذات عام و آیه سئوال از اهل ذکر از زمره آیاتی به شمار می‌آید که با الغای خصوصیت قابلیت تعمیم دارند.